Mikro ihracat tabirini duyunca aklınıza ne geliyor? Benim aklıma küçük ölçekli ihracat işlemleri geliyor. Küçük ölçekli ihracat işlemleri de daha ziyade küçük ölçekli firmaların hatta bireysel girişimcilerin yurt dışına mal sattığı durumlarda karşımıza çıkıyor.
Bu tarz küçük ölçekli yapıların, en ufak bir ihracat işlemi için bile bir gümrük firması ile anlaşıp gümrük müşavirleri aracılığıyla gerekli prosedürleri tamamlayıp (örneğin ihracatçı birliklerine üye olunması, gümrük müşavirine vekaletname verilmesi ve sözleşme yapılması, dolayısıyla ekstra bir masrafa katlanılması gibi) çok büyük ölçekte ihracat yapan firmalarla tamamen aynı işlemleri yapmaları gerekiyordu.
Konunun bir diğer tarafı da küçük ölçekli ihracat işlemlerinin UPS, DHL, TNT, v.b. kargo şirketleri üzerinden yapılması idi, normal lojistik firmalarıyla bu ürünlerin taşınması hem maliyetli hem hantal hem de yavaş oluyordu.
İşte mikro ihracat kavramı burada devreye girdi. 2010 yılında yayınlanan bir tebliğ ile, brüt ağırlığı 150 kg’yu ve değeri 7.500,00 Avro’yu geçmeyen eşyanın, ilgili mevzuat gereğince dolaylı temsil yetkisine sahip olan kargo şirketleri tarafından, basitleştirilmiş usul yöntemiyle gönderilmesi imkanı getirildi.
Bu işleme “Kolay İhracat” da denmektedir (2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 126’ıncı maddesi ve 28.01.2010 tarih ve 27476 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrük Genel Tebliği {Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı Seri no 1}).
Kısaca, eşyanızın değeri 7.500,00€’yu aşmıyorsa ve brüt ağırlığı en fazla 150 kg ise, kargo şirketini çağırıp eşyanızı teslim etmek suretiyle ihracatınızı gerçekleştirmiş oluyorsunuz, işte bu kadar basit.
Bu kadar küçük ölçekli ihracat işlemleri genellikle elektronik ticaret konusu, internet üzerinden satış şeklinde gerçekleşiyor dolayısıyla “mikro ihracat” genellikle elektronik satış kavramı ile ilgiliymiş gibi duruyor ama sadece elektronik ticaret ile sınırlı değil.
Mikro ihracatta ihracatçının hiçbir gümrük işlemi yapmıyor olması, hiçbir gümrük işleminin yapılmadığı anlamına gelmiyor, kargo şirketleri ETGB olarak bilinen Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı ile işlem yapıyorlar. Diğer bir deyişle, kendileri için bir ihracat beyannamesi açıyorlar ve ETGB ile ihracatçıları da bu beyannameye kaydetmek suretiyle işlem gerçekleştiriyorlar.
İhracatçıların kaygılandığı nokta da burada oluşuyor, keza KDV iadesi candır ve normalde gümrük beyannamesi olmadan kdv iadesi alınamaz. Bu konuyla ilgili bilgi kirliliği olduğunu fark ettim ve bu yazıyı da o yüzden kaleme aldım. Açık ve net bir şekilde ifade edeyim, mikro ihracatta KDV iadesi almak mümkündür. Bana inanmıyor musunuz? Mali müşaviriniz iade alamayacağınızı mı söyledi? Neyseki “mış mış”’larla, “miş miş”lerle iş yapmak durumunda değilsiniz, ben buraya yazdım diye de körü körüne inanmayın lütfen. Yapmanız gereken çok basit, Gelir İdaresi Başkanlığı, İstanbul V.D. Başkanlığı, Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü tarafından, 12/06/2014 tarihli, 39044742-KDV 12-1622 sayılı ve “Kargo firmalarınca toplu gümrük çıkış beyannamesi ile yapılan ihracatlarda GÇB’lerin edinilememesi” konulu bakanlık özelgesini inceleyin. KDV iadesi alabileceğiniz ve almak için ne yapmanız gerektiği resmi ispatıyla orada yazmaktadır. Bu özelge, sadece KDV iadesine imkân tanımakla kalmayıp, ihracat faturasının KDV’siz olarak da düzenlenmesinin önünü açmaktadır.
ETGB Kargo şirketi adına düzenlenir ama yukarıda belirttiğim üzere, malı yurt dışına gönderilen mükellefin bilgisini de içerir ve işlemin yapıldığı gümrük müdürlüğü tarafından elektronik ortamda onaylanmak suretiyle VEDOP (Vergi Daireleri Otomasyon Projesi) sistemine aktarılan ETGB’nin (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) çıktısının vergi dairesine ibrazı yeterli olup, ayrıca ıslak imzalı ve mühürlü ETGB’nin ibrazına gerek yoktur.
Malum bizdeki kırtasiye ve bürokrasi merakı kimsede yok, dolayısıyla söz konusu beyannamelerin kağıt ortamında dökümünün alınamadığı durumlarda sorun yaşanmaması için taşıma işini yapan kargo şirketi adına düzenlenen beyannameye ilişkin bilgileri içeren bir yazının kargo şirketinden alınarak beyanname eki listeyle birlikte vergi dairesine ibraz etmeniz de yeterli olacaktır.
Son olarak her türlü malı bu şekilde ihraç edemeyeceğinizi belirtmek isterim, mevzuat kapsamında ihracatı izne ya da kayda bağlı mallar mikro ihracat konusu olamaz.
Özetle, KDV’ye kızıp yorganı yakmayın eşyanız 7.500,00€ ve brüt 150 Kg’yu aşmıyorsa mikro ihracat tam size göre.
Haluk Turanlı – Gümrük ve Dış Ticaret Uzmanı