STRATEJİK PLANLAMA
ŞİRKETLER İÇİN ALTIN BİLGİLER SERİSİ (1)
Toplumsal yaşamda ve ekonomide yaşanan dönüşüm süreçleri günümüzde muazzam düzeylerde hızlanmıştır. Bu gerçeklik, başta şirketler olmak üzere pek çok organizasyonel yapının devinim içerisinde olmasını gerekli kılan bir dönemin tarifidir aslında. Ve bu öyle bir dönemdir ki, herkes her şeyi yapabilmekte, her girişime adım atabilmekte ve her bilgiye/kaynağa özgürce, hızlı bir şekilde ulaşabilmektedir.
Sınırları olabildiğince geniş olan bu faunada nasıl fark edilinir, nasıl görünür ve nasıl işimizi daha doğru yapar ve hepsinden önemlisi nasıl daha uzun bir yaşam ömrü sağlarız şirketlerimize?
Bu sorunun cevabı rasyonel insanın en temel ayırıcı özelliği olan “planlama yapabilme yetkinliği”nde saklıdır.
Planlama, bir yönetim ve organizasyonel problemlerin çözüm aracı olarak ortaya çıkmış ve günümüze kadar gelişimini sürdürmüştür. Diyebiliriz ki; bilimin insanlığa en değerli armağanlarından birisidir planlama…Burada gözlem vardır, burada sorunlara akılcıl çözüm yöntemleri vardır ve burada geleceği öngörme ve kontrol edebilme arzusunun bitmek tükenmek bilmeyen çekiciliği vardır.
Her organizasyonun, her işletmenin/şirketin bir varlık nedeni, bir amacı olduğu ve hepsinin de ayrı ayrı bir kamu yararı boyutu olduğu kuşkusuz bir gerçekliktir.
Planlı bir şekilde örgütlenme, şirketlerin amaçlarına ulaşması için gerekli olan kaynakların tespiti ve sistematik olarak bir araya getirilmesi ile yetki ve sorumluluklarının tam olarak belirlenmesine katkı sağlar. Böylece şirket içerisinde hiyerarşik sistem oturmuş, iş akış süreçleri net bir biçimde tespit edilmiş, organizasyonel amaçlara daha hızlı ve etkin şekilde ulaşmak ve faaliyet alanında giderek uzmanlaşmak mümkün hale gelebilmiştir.
Her şirket sahibi, her şirket yöneticisi organizasyonunu tüm veçheleriyle tanımalı ve gerçeklerin farkında olmalıdır.
Ben bu farkındalık haline iç ve dış gerçeklik adını veriyorum. Farkındalık varsa fark yaratma eylemi de zihinlerde parıldamaya başlayacaktır.
Peki şirketimiz/organizasyonumuz eyleme yani aksiyona nasıl adım atacaktır ? Yanıtı planlamada fakat stratejik olan planlamada…
Şirketimiz de tıpkı bir canlı gibi yaşar, nefes alır, büyür, gelişir, hasta olur, toparlanır, savaşır, mücadele eder, sever, öykünür, yanlış yapar, doğru yapar ve bazen de yaşam döngüsünü erkenden tamamlar ama yine bazen marka olur, öncü olur ve adeta sonsuzlaşır…
Neyi iyi yapamadık da tamamladık yaşam döngümüzü erkenden ve neyi iyi yaptık da markalar kazandırdık insanlığa, kalpleri fethettik ve öncüler arasına adlarımızı yazdırdık?
Biz o iyi yapılan şeye STRATEJİK PLANLAMA diyoruz. Kimimiz inandı ve yaptı, kimimiz ise yapar gibi yaptı ve kaybetti.
İnanıp, yapanla başlayalım o hâlde…
İç ve dış gerçekliğimizin farkına vardık. Bu gerçekliği statik değil dinamik olarak algıladık…ara ara hep yine oraya döndük…iç yapımızı analiz ettik; teknolojik kapasitemizi, beşeri kaynaklarımızı sorguladık…nerede güçlüyüz, nerede zayıf, hangi fırsatların ve ihtimallerin içindeyiz, hangi tehditlerin ve risklerin kıyısında…dış çevremizi kontrol ettik; rakiplerimiz nerede, sektörümüz nerede ve nereye gidiyor…dünyada biz, bölgede biz, ülkede biz…biz neredeyiz?
Farkındalık, bir kıvılcım çakar içimizde; farklı olacağız, fark yaratacağız…
Peki ama nasıl?
21.11.2020
İSTANBUL
(Serinin ikinci bölümünde “Stratejik Planlama ile geleceğe bakış”ta buluşmak üzere…)
Dr. Öğretim Üyesi Yahya Can DURA – Stratejik Planlama Uzmanı